Мэлдьэхси нэһилиэгэ тайаан сытар сирэ өлгөм быйаҥнааҕынан үйэ-саас тухары аатырар. Дэлэҕэ даҕаны, былыр манна олорбут Таҥара мэнигэ тыһыынчаҕа чугаһыыр сүөһүлээҕэ, сылгылааҕа норуот номоҕор хааллаҕа.
Олохтоох А.В. Чугунов аатын сүгэр Мэлдьэхси агро оскуолатын математикаҕа учуутала, нэһилиэк сэбиэтин дьокутаата Роберт Неустроев оҕо эрдэҕиттэн ыра гыммыт санаатын толорон, сылгынан дьарыгырбыта 10 сыла туолла. Быйылгы кыстыкка ыччат сылгыны үөскэтэр саҥа база туттан, отун-маһын былаан хоту бэлэмнээн, эрэллээхтик киирдэ.
Омугун удьуор дьарыгын салҕаан, үйэтин сырата оҥостор баҕалаах ыччат киһи маннык диэн санаатын үллэстэр: «Эһэм Колесов Николай Васильевич, биллэр сылгыһыт. Кини атыыра «Север» хас да сыл устата өрөспүүбүлүкэ рекордсменын аатын тутан турбута. Өбүгэлэрим дьарыгын салҕыыр оҕо сааһым ыра санаатын батыһан, устудьуоннуу сылдьан 2014 сыллаахха истипиэндьийэбин мунньан 4 убаһаны уонна 1 соноҕоһу атыыласпытым. Күн бүгүн хаһаайыстыбабар 62 төбө сылгылаахпын. Сылгы иитэрбэр сүбэһит-амаһыт буолбут аҕа саастаах убайдарбар Птицын Иннокентий Петровичка, Колесов Владимир Егоровичка, Сокольников Петр Михайловичка махталым муҥура суох. Кинилэр сүбэлэринэн, сылгым төбөтүн улаатыннарарбар сүрүн болҕомтону «кормопроизводствоны» оҥостууга уурбутум, ол эбэтэр оттуур ходуһалары улаатыннарыы, оттуур тиэхиньикэни саҥардыы, оттоммут от хаачыстыбатын үрдэтии».
Сылгы иитэргэ эрдэттэн күрүө-хаһаа оҥостон, былааннанан үлэлиир табыгастаах. Ол курдук, быйыл, «Иччилээх» диэн алааска эдэр сылгыны иитэр хааччахпын оҥорон бүтэрдим, манна улахан көмөнү нэһилиэгим дьаһалтатата оҥордо. Кинилэр утары баран, былырыын 2023 сылга, 1 сезон оҕолорго Дьарыктаах буолуу киинин кубуотатынан үлэ-сынньалаҥ лааҕырын тэрийэн үлэлэппиппит. Билигин силигин сиппит күрүө-хаһаа баар буола, сылгылары аһатарбар үлэбин быдан чэпчэттим. Сылгылары барыларын эмтээн, билигин чиптаан бүтэрдибит.
Быйылгы кыстыкка 15 убаһаны ииттим, сайын оппут үүнүүтэ орто этэ, олунньуга диэри тиийэр от далларга кэлэн турар. Ону тэҥэ, улууспут тыатын хаһаайыстыбатын салалтата субсидия көрөн эбиэс бурдук быйыл эрдэ ылбыппыт, онон кыстыкка толору бэлэммит.
Бу курдук, эдэр дьон хаһаайыстыба тэринэн үлэлииригэр билигин табыгастаах сири-уоту анаан, үлэлиир дьоҥҥо тиэхиньикэни ылыыга уонна саҥардыыга тус сыаллаах өйөбүлү оҥорон ыччат дьон удьуор дьарыгынан дьарыгырыан сөп диэн, бэйэм холобурбар дакаастаатым. 3 сыл тухары СӨ тыатын хаһаайыстыбата тэрийэн ыытар «Агростартап» граныгар кыттыыны ыллым да, дьолуо түгэн тосхойбото… Хата, улууспут салалтата тэрийэн ыыппыт Дьоруой Ф.К.Попов аатынан сопхуос нэһилиэктэрин гранын ылан, сылгым төбөтүн элбэтэрбэр төһүү күүс буолла» — диэн Роберт Николаевич санаатын үллэстэр.
Хас биирдии нэһилиэк ахсын субу курдук, удьуор дьырыкпытын салгыыр ыччат дьоммут баар буоланнар, кэлэр көлүөнэ ыччаппыт сылгы баайдаах саха омук култууратын билсэр кыахтаналларыгар саарбахтаабаппыт.
