Үлэ киһитэ
Ханнык баҕарар кэлэктиипкэ тумус туттар, ытыктыыр, эркин курдук эрэллээх үлэһит дьон баар буолаллар. Майатааҕы РЭС тэрилтэтигэр биир идэлээхтэрэ оннук киһинэн суоппар Афанасий Скрябини ааттыыллар.
Афанасий Афанасьевич массыына уруулугар олорбута номнуо 42-с сыла буолла. Майа орто оскуолатын 1977 сыллаахха бүтэрэн баран, икки сыл ытык иэһин толорон Сэбиэскэй аармыйа кэккэтигэр сулууспалаабыта. Аармыйаттан кэлэн баран тута ыччат улахан хамсааһыныгар кыттыһан Байкаал ‒ Амур магистралын тутуутугар Саха сирин соҕуруу өртүгэр саҥа төрүттэммит
Нерюнгри куоратыгар таас тутууга каменщигынан үлэлии барбыта. Оччотооҕу кэмҥэ баҕалаах эрэ барыта дойду баараҕай тутуутугар кыттыһар кыаҕа суоҕа. БАМ тутуутугар ыччаттар хомсомуол путевкатынан Сэбиэскэй Сойуус араас муннуктарыттан кэлэн үлэлээбиттэрэ. Билигин Афанасий Скрябин Нерюнгрига үлэлээбит кэмин эдэр сааһын биир кэрэ-бэлиэ кэрчигинэн өйдүү-саныы сылдьара саарбаҕа суох.
1980 с. Алданнааҕы профтехучилищеҕа суоппар идэтигэр үөрэммит. Ити кэмтэн ылата күн бүгүнүгэр диэри төрөөбүт оройуонугар талан ылбыт идэтинэн бэриниилээхтик үлэлии-хамсыы сылдьар. Училищены бүтэрэн баран балтараа сыл Госстрах тэрилтэтигэр ГАЗ-69 мааркалаах массыынаҕа үлэлээбит. Оттон 1982 с. РЭС-2 тэрилтэҕэ суоппарынан киирбит.
‒ Үлэҕэ киирэрбэр начаалынньыгынан тэрилтэбитигэр уһуннук үлэлээбит биир саамай ытыктыыр салайааччыбыт Борис Александрович Стрельцов үлэлиирэ, ‒ диэн кэпсээнин аа-дьуо саҕалыыр Афанасий Афанасьевич. ‒ Бэйэм настаабынньыкпынан Виктор Анатольевич Деменковы ааҕабын. Киниттэн элбэххэ үөрэммитим. Бастаан олорбут массыынабынан УАЗ-452 бортовой буолбута. Бастаан оройуон иһигэр баар подстанциялар тэриллэрин көрөр-истэр, өрөмүөннүүр үлэлэри ыытар, кэлин көһө сылдьан суһал үлэлэргэ, сүрүннээн араас саахаллары туоратыыга сылдьар биригээдэлэри таһар дьуһуурустубанан үлэҕэ 27 сыл сырыттым. Билигин начаалынньык суоппарынан үлэлии сылдьабын. Тэрилтэбит үлэһиттэрэ үлэҕэ бары көхтөөхтөр. Бииргэ уһуннук үлэлээбит дьоннорбунан Василий Яковлев, Семен Чупров, Александр Иванов буолаллар.
Кини араас мааркалаах тиэхиньикэҕэ үлэлээбит дэгиттэр үөрүйэхтээх суоппар. Бортовой УАЗ-тан саҕалаан ГАЗ-52, ГАЗ-53, ЗИЛ-130, ГАЗ-66, Урал, УАЗ (хантер) үлэлээн кэлбит. Ити массыыналарга аҥаардастыы «лүөччүк» курдук олорбокко, бэйэтэ барытын көрөн-истэн, өрөмүөннээн, оҥостон кэлбитин ахтар оруннаах.
Начаалынньык суоппарынан ананыы мээнэ дэбигис киһи ахсын сүктэриллибэт эбээһинэс. Афанасий Афанасьевиһы начаалынньыга Станислав Семенович Оконешников улахан уопуттаах, үрдүк эппиэтинэстээх үлэһит быһыытынан сыаналыыр. Кини тиэхиньикэ ымпыгын-чымпыгын үчүгэйдик билэринэн эдэр суоппардарга сүбэ-ама биэрэн мэлдьи күүс-көмө буоларын бэлиэтиир. Өр сылларга эн-мин дэһэн бииргэ үлэлии сылдьар кэллиэгэтэ, диспетчер курдук улахан эппиэтинэстээх үлэҕэ 40-ча сыл үлэлээн кэлбит Александр Иванов биир идэлээҕин үлэһит уонна киһи быһыытынан үтүө тылларынан ахтар.
‒ Афанасий Афанасьевич убайым курдук чугастык саныыр, ытыктыыр киһибинэн буолар. Мин үлэҕэ киирэрбэр кини баара. Дьону кытта уопсай тылы түргэнник буларынан, көнө, элэккэй майгылааҕынан, үлэтигэр, тэрилтэтигэр бэринилээҕинэн холобур буолар, ‒ диир Александр Климентьевич.
Ити курдук, биэс оҕо аҕата, алта сиэн эһэтэ Афанасий Скрябин тэрилтэтигэр эркин курдук эрэллээх үтүө үлэһит буоларын биир идэлээхтэрэ туоһулууллар. Кини өр сыллаах таһаарыылаах үлэтин иһин СӨ ОДьУоКХ уонна Энэргиэтикэ министиэристибэтин Махтал суругунан бэлиэтэммит. Бэйэтэ иллэҥ кэмигэр, уоппускатыгар айылҕаҕа сылдьарын, бултуурун ордук сөбүлүүрүн үллэһиннэ.
Сыл-хонук ааһан истэҕин ахсын, ханна да буоларын курдук, көлүөнэлэр солбуйсан иһэллэр. Афанасий Афанасьевич улахан уолун Василийы кытары бииргэ тэрилтэҕэ үлэлиир. Уола аҕатын туйаҕын хатаран эмиэ суоппарынан үлэлээбитэ хайыы үйэҕэ уон сыл буолбут. Инникитин энэргиэтикэ эйгэтигэр Скрябиннэр үлэһит династиялара, баҕар, салгыы өссө да тэнийэн баран иһиэ турдаҕа.
Алена Докторова.