Саха норуодунай бэйиэтэ Наталья Харлампьева «Саха дьахтар таҥаралаах» диэн хоһоонугар этиллэринии,
«Үрдүк Айыылар ааттарыгар,
Холбуу тутан, сибигинэйэ,
Ыҥыраллара кыыһы, ийэни,
Тапталлаах мааны хотуну».
Сааскы маҥнайгы бырааһынньыгы көрсө кэрэ аҥаардарга «Мэҥэ Куо» улуустааҕы куонкурус үтүө үгэскэ кубулуйбут сыллата ыытыллара кэрэхсэбиллээх. Бу тэрээһин сааскы бырааһынньык кэрэ, истиҥ аналынан, сылаас, сымнаҕас сыһыанынан, чараас, уйан эйгэтинэн аҥаардас кыттааччылары эрэ буолбакка, көрөөччүлэри тиийэ угуттуур ураты тыыннаах.
Быйылгы куонкурус кулун тутар 6 күнүгэр Майаҕа Д.Ф.Ходулов аатынан норуот айымньытын дьиэтигэр Арассыыйаҕа Аҕа дойдуну, Саха сиригэр Ийэ дойдуну көмүскээччилэр, Манчаары Баһылай төрөөбүтэ 220, улууспут төрүттэммитэ 95 уонна Улуу Кыайыы 80 сылларыгар ананан үрдүк тэрээһиннээхтик ыытылынна.
Тэрийээччилэринэн улуус дьаһалтата, улуус социальнай бэлиитикэҕэ управлениета, дьахталлар улуустааҕы уонна Майа сэлиэнньэтин сэбиэттэрэ, Д.Ф.Ходулов аатынан норуот айымньытын дьиэтэ буоллулар.
Куонкуруска барыта 6 кыттааччы күөн көрүстэ. Бары да талбыт курдук талба талааннаах, дэгиттэр дьоҕурдаах, кэрэ сэбэрэлээх, уурбут-туппут курдук быһыылаах-таһаалаах, сөбүлүүр идэлэринэн бэрт таһаарыылаахтык үлэлии сылдьар кэрэ аҥаардар буолан биэрдилэр. Кимнээхтэрин билиһиннэрдэххэ ‒ Майаттан «Кыталык» оҕэ-ыччат эстетическэй киинин фольклорга исписэлииһэ Светлана Никитина, «Майа сэлиэнньэтэ» тыа сирин түөлбэтин пресс-сулууспатын исписэлииһэ Диана Неустроева, Мооруктан култуура киинин исписэлииһэ Нарыйа Иванова, Тараҕайтан Р.А.Бурнашов аатынан Табаҕа орто оскуолатын начаалынай кылааһын учуутала Күннэй Татаринова, Төҥүлүттэн «Олимпионик» оҕо уһуйаанын иитээччитэ Валентина Баишева, 1-кы Наахараттан орто оскуола географияҕа учуутала Валерия Трофимова. Дианаттан ураты бары ыал күн-күбэй ийэлэрэ, үгүстэрэ элбэх оҕолоохтор.
Күөн күрэс биэс түһүмэхтэн турда. «Мин уонна мин нэһилиэгим» түһүмэххэ кыттааччылар нэһилиэктэрин туһунан уһулбут видеокилииптэрин көрдөрдүлэр уонна бэйэлэрин билиһиннэрдилэр. Кыттааччылар бары үчүгэйдик бэлэмнэммиттэрин, килииптэрин ис хоһооно, хаачыстыбата да ирдэбилгэ эппиэттэһэрин көрдөрдүлэр.
“Кэлбит кэрэхсээтин, көрбүт сөхтүн” диэн ааттаах түһүмэххэ кэрэ аҥаардар бэйэлэрин дьоҕурдарын көрдөрдүлэр. Бары да ырыаны-үҥкүүнү, хомуһу өрө тутан бэртээхэй нүөмэрдэри бэлэмнээбиттэрин киһи кэрэхсии көрөр.
“Киэҥ билиим ‒ кэрэһитим” түһүмэххэ Саха сиригэр, улууспутугар, биллиилээх кэрэ аҥаардарга сыһыаннаах уонна хартыынанан ыйытыктар бэрилиннилэр. Бары талан ылбыт эйгэлэригэр таба хоруйдаатылар.
«Чөл олох ‒ чэгиэн турук» фитнес хамсаныы түһүмэҕэр бары тэҥ баайыылаахтара көһүннэ.
Куонкурус биир интэриэһинэй түһүмэҕинэн улуус төрүттэммитэ 95 сылынан “Мэҥэм сирэ ‒ мин киэн туттуум” муодаҕа авангард көстүүмнэри көрүү буолла. Манна кыттааччылар айан таһаарбыт таҥастарыгар киэҥ толкуйдарын, сатабылларын ууран тус-туспа ис хоһоонноон, сиэдэрэй көстүүлээбиттэрэ сөхтөрдө. Бииртэн биир кэрэ көстүүлээх таҥас-сап хараҕы халтарытта.
Күөн күрэс дьүүллүүр сүбэтин киинэ артыыһа, саха тылын үөрэтэр «Сахалыы» сыһыарыы ааптара Ньургун Бэчигэн салайда. Кинини кытары А.Д.Макарова аатынан Дьокуускайдааҕы култуура уонна ускуустуба коллеһын хореография салаатын уһуйааччыта Елизавета Иринеева, «Саха» НКИХ эрэдээктэрэ, ыытааччыта Татьяна Дьячковская, СӨ Ньурбатааҕы судаарыстыбаннай драматическай көс тыйаатырын кылаабынай режиссера, продюсер, киинэ уонна тыйаатыр артыыһа Алгыс Макаров, Амма улууһун култуураҕа уонна духуобунай сайдыыга салалтатын начаалынньыга Иван Иванов-Ванс үлэлээтилэр.
Үрдүк сололоох дьүүллүүр сүбэ быһаарыытынан анал ааттар иҥэрилиннилэр. Диана Неустроева «Мичийэ Куо», Күннэй Татаринова «Талбаана Куо», Валентина
Баишева «Кэскилээнэ Куо», Валерия Трофимова «Туйгууна Куо», Светлана Никитина «Сандаара Куо» ааттары сүгэн тэрийиээччилэр, күрэхтэһии успуонсардара олохтообут сэртипикээттэринэн, бириистэринэн наҕараадаланнылар.
Итинисэргэ куонкурус иннинэ Д.Ф.Ходулов аатынан култуура киинин «ВКонтакте» социальнай ситимигэр кулун тутар 3 күнүттэн 5 күнүгэр диэри «Көрөөччү биһирэбилэ» анал аакка ыытыллыбыт куоластааһын түмүгүнэн 2 837 куолаһы ылан бу анал аат хаһаайкатынан Валерия Трофимова ааттанна. Киниэхэ «Золотая Якутия» ювелирнай хампаанньаттан үрүҥ көмүс сахалыы колье киэргэлэ туттарылынна.
«Мэҥэ Куо-2025» быйылгы күөн күрэһин кыайыыылаах аатын Нарыйа Иванова сүктэ. Кини биэс түһүмэххэ эриэ-дэхси ситиһиилээхтик кытынна. Кыайыылаах бирииһэ ‒ «Золотая Якутия» ювелирнай хампаанньаттан үрүҥ көмүстэн илин кэбиһэр. Бирииһи «Мэҥэ Хаҥалас улууһа» муниципальнай оройуон дьаһалтата туруорда.
Быйылгы куонкуруска сүрүн тэрийээччилэри таһынан сыаналаах бириистэр успуонсардарынан «Күндүл» ювелирнай сахалыы киэргэл хампаанньата, «Саха» национальнай көрдөрөр-иһитиннэрэр хампаанньата, «Модун-авто», «Глянец» маҕаһыыннар буолбуттарын бэлиэтиир оруннаах. Маннык тэрээһиннэр кыыс, дьахтар, ийэ оруолун өрө тутууга, улуус ыччата олоххо көхтөөх буолуутугар, саҥа ааттары киэҥ эйгэҕэ таһаарыыга, чөл олохтоох, ураты дьарыктаах, дьоҕурдаах, бигэ туруктаах эдэр дьиэ кэргэттэри өйөөһүҥҥэ туһуланан инникитин да өссө ис хоһооно байытыллан, кэҥэтиллэн салҕанан барарыгар эрэллээхпит.
Алена ДОКТОРОВА.
