Мааны Майабыт күнтэн күн тупсар-сайдар. Улуу Өктөөп дьоро күнүгэр Майа сэлиэнньэтигэр биир бэлиэ тэрээһин буолла. “Новострой” түөлбэҕэ турар 1940 сыллаахха тэриллибит, бу миэстэҕэ тутуллан үлэтин саҕалаабыт “Промкомбинат” тэрилтэ аатынан искибиэр үөрүүлээхтик арылынна. Бу күн Өктөөп өрөгөйдөөх муусукатынан, кытыастар кыһыл былаахтарынан киэргэтиллибит искибиэргэ түөлбэ олохтоохторо оҕолуун-уруулуун үмүөрүһэ муһуннулар.
Улуус биир бөдөҥ “Промкомбинат” тэрилтэтигэр бу сыллар тухары хас эмэ сүүһүнэн киһи үлэлээн ааспыта, үлэһит дьиэ кэргэн династиялара үөскээбиттэрэ. Промкомбинат тэрилтэ аата улууска киэҥник биллибитэ, кини аан бастаан оҥорбут миэбэллэрэ билигин даҕаны үчүгэй туруктаах үгүс ыалга бааллар, дьиэ кэргэн дьоһун суолталаах баайа буолан тураллар. 2000 с. диэри үлэлээн кэлбит тэрилтэ улуус дьаһалтатын, үөрэх управлениетын көҕүлээһиннэринэн, оскуола иһинэн үлэлии турбут үөрэтэр-оҥорон таһаарар кэмбинээти кытта холбоһон күн бүгүн “Үөрэтэр-оҥорон таһаарар киин” диэн ааттанан ньиргиччи үлэлии турар. Билигин үөрэтэр-оҥорон таһаарар киин буоларын быһыытынан оскуола үөрэнээччилэрин, ыччаты үлэҕэ сыһыаран иитэр. Кинилэр араас идэлээх дьон буолалларыгар эбии үөрэхтэри тэрийэн ыытар.
«Промкомбинат» искибиэр дойду Бэрэсидьиэнэ Владимир Путин олохтообут “Уһук Илин эрэгийиэннэргэ 1000 тиэргэн” федеральнай уонна олохтоох көҕүлээһиннэри өйүүр бырагыраама чэрчитинэн элбэх киһи куоластааһынын ааһан, олохтоох тутааччылар оҥороннор олоххо киирдэ.
Түсчүт Зиновий Игнатьев алгыс сиэрин-туомун оҥорон аал уотун тачыгыраччы оттон, арыылаах алаадьынан айах тутта. Кини үүнэр көлүөнэ ыччаппыт эт-хаан өттүнэн сайдыылаах, чэгиэн туруктаах буоларыгар, билии-үөрэх аартыгын дабайан, иннин хоту туох да харгыһа суох үрдүк үрдэллэри дабайарыгар алҕаан Үрдүк Айыыларга сүгүрүйдэ.
Искибиэр арыллыытын туоһулуур кыһыл лиэнтэни Мэҥэ Хаҥалас улууһун баһылыга Дмитрий Тихонов, Майа сэлиэнньэтин баһылыга Алексей Неустроев, “Промкомбинат” тэрилтэ бэтэрээнэ, 52-с сылын үлэлии сылдьар “Новострой” түөлбэ олохтооҕо Анна Егорова, түөлбэ салайааччыта Марианна Яковлева уонна “Сардаана” уһуйаан иитиллээччитэ Толя Попов кырыйдылар.
Улуус баһылыга Дмитрий Тихонов бэйэтин эҕэрдэтигэр «Майабыт өссө да киэркэйэ туруоҕа, дьоно-сэргэтэ көхтөөх. Бу дьоммут-сэргэбит биир сыаллаах үлэтин түмүгэ буолар. Куруутун биир сомоҕо буолан түмсүүлээх, кыайыылаах буолуоҕуҥ», — диэтэ. Улууспут сайдыытыгар кылаатын иһин түөскэ кэтиллэр анал бэлиэнэн “Урбаанньыт Чиряева” тэрилтэ кылаабынай инженерэ Федор Петров, тутуу эйгэтигэр бэриниилээх уонна үтүө суобастаах үлэтин иһин улуус баһылыгын Махтал суругунан “Урбаанньыт Чиряева” тэрилтэ тутааччыта Виктор Сивцев наҕараадаланнылар.
Майа баһылыга Алексей Неустроев эҕэрдэтигэр “Майабыт олохтоохторо туох баар ыытыллар тэрээһиннэрбитигэр, субуотунньуктарга көхтөөхтүк кытталлар. Түгэнинэн туһанан, олохтоох дьаһалта аатыттан махталбытын тиэрдэбит. Искибиэр оҕолорбут харах далыгар сылдьан оонньуулларыгар, эт-хаан өттүнэн сайдалларыгар анаан оҥоһулунна”, диэтэ. Олохтоох дьаһалта Бочуоттаах Грамотатынан “Урбаанньыт Чиряева” тэрилтэ кылаабынай инженерэ Федор Петров, искибиэр тутуутугар тус кылаатын киллэрбитин иһин уонна сэлиэнньэ уопсастыбаннай олоҕор көхтөөх кыттыыларын иһин Махтал суругунан түөлбэ салайааччыта Марианна Яковлева, түөлбэ олохтооҕо Юлия Босикова наҕараадаланнылар.
Майа сэлиэнньэтин Бочуоттаах олохтооҕо, “Промкомбинат” тэрилтэ бэтэрээнэ Анна Егорова “Новострой” түөлбэ салайааччыта Марианна Константиновнаҕа промкомбинаты үйэтитэр уонна бу тэрилтэҕэ үлэлии сылдьыбыт дьон ааттарын ааттатаары тыл көтөҕөн көҕүлээн, сүүрэн-көтөн, эккирэтиһэн, олус үчүгэй искибиэри олоххо киллэрбитигэр дириҥник махтанан туран Туоһу сурук туттарда.
“Новострой” түөлбэ салайааччыта Марианна Яковлева улуус баһылыга Дмитрий Тихоновка, сэлиэнньэ баһылыгар Алексей Неустроевка уонна тутааччыларга махтанан туран ”Искибиэрбитигэр харыстабыллаахтык сыһыаннаһыаҕыҥ, көрө-истэ сылдьыаҕыҥ” диэн түөлбэ олохтоохторун ыҥырда.
Үөрүүлээх тэрээһин кыттыылаахтарын Линда Захарова ырыанан эҕэрдэлээтэ. “Новострой” түөлбэ олохтоохторо, ыалдьыттара үөрэн-көтөн, бэлиэ түгэни хаартыскаҕа түһэн үйэтиттилэр. Бу курдук кэнчээри ыччаппыт туһугар биир кэрэ тутуу үлэҕэ киирэн нэһилиэнньэ үөрүүтүн үрдэттэ.
Марелла Баишева.
