Олунньу 13 күнүгэр бастакы бөлөх отчуоттуур мунньаҕын Ороссолуода нэһилиэгэр түмүктээтэ.
Өрөспүүбүлүкэбит, ордук Илин эҥэр улуустар олохтоохторо уһун сылларга ыра санаа оҥостубут, өр күүппүт Өлүөнэ Эбэбитин туоруур муоста тутуллуута ааспыт сылтан саҕаламмыта. Бу тутуу Илин эҥэргэ Хаптаҕайынан тутуллара бырайыактаммытын бары бэркэ билэбит. Биллэн турар, нэһилиэк олохтоохторун баараҕай тутуу ыытыллыыта ымпыгар-чымпыгар тиийэ долгутара өйдөнөр.
Мунньахха 70 киһи кытынна. Дьон көхтөөх кэлиитэ нэһилиэк иннигэр тирээн турар боппуруоска киэҥ кэпсэтиини таһаарда. Кинилэр ордук муоста мыраантан өрүскэ диэри атахха буолбакка, сири үрдэтэн биэрэн даамба быһыытынан тирэҕирэн тутуллуутуттан, нэһилиэк олохтоохторо оттуур ходуһаларыгар сырыылара улаханнык уустугурарын, нэһилиэк иһигэр-таһыгар улахан уйуктаах тиэхиньикэ сырыытынан суол-иис алдьанан эрэриттэн, саас-күһүн ууга барар кутал үөскүүрүттэн дьаарханалларын аһаҕастык эттилэр.
Нэһилиэк олохтооҕо Елена Лукина баараҕай тутуулар ыытыллалларын утарбаттарын, ол эрэн сүөһүлээх-астаах дьон долгуйарын туһунан этиитин кытары сөпсөспөт буолуохха сатаммат. Кини салгыы үрэх, өрүс кытыытыгар өртөөһүн көҥүллүүллэригэр баҕа санаалаах.
‒ Хайа да нэһилиэктэн хаалсыбакка үлэлээн-хамсаан олоробут, ‒ диэн бэйэтин этиитин саҕалаата Альберт Терентьев. ‒ Оҕуруот аһынан дьарыктанар икки улахан хаһаайыстыбалаахпыт. Билиҥҥи уустук кэмҥэ, биһиги курдук, хаппыыстаны өлгөмнүк үүннэрэн, атыылаан олорор нэһилиэк суох. Сэлээркэ, атын өҥө сыаната барыта ыараан турар кэмигэр. Күн-бүгүн Соҕуруу Арыыттан оппун тиэйэн кэллим. Ол айаннаан иһэн манан даамба тутулуннаҕына, ханан оппун тийэн таһаарабын диэн ытырыктата санаатым. Онно нэһилиэк аҥаара оттоон иитэр сүөһүтүн, сылгытын аһатан олорор. Манна кырдьаҕастар эппиттэрин курдук, онно нүөлсүйүү баран уу тохтуоҕа. Ити ‒ биирэ. Иккиһинэн, итинэн даамбалаан аастахтарына, туох да от-мас тиэллибэт. Ханан тиэйэбит? Аспаал суолунан тиэйбэтин чахчы, онон олус ыраах, улахан эргийии буолар. Онон Бырабыыталыстыба отчуоттуур бөлөҕөр биһиги тылбытын тиэрдиэхтэрэ диэн олус эрэнэбин. Даамба ууну хаайдаҕына икки бүк куттал суоһуоҕа. Ол аҥаардас биһигини эрэ хаарыйыа суоҕа.
Петр Попов өрүһү туоруур муоста тутуллуутун боппуруоһа Ороссолуода олохтоохторун эмиэ долгутарын этэн туран, күнү-дьылы ыыппакка, өрүс суола аһаҕас кэмин баттаһа, кулун тутарга туһааннаах Тырааныспар министиэристибэтин, эппиэттээх кэккэ тэрилтэлэри түмэн икки нэһилиэгинэн нэһилиэнньэни кытары мунньахтары тэрийэргэ этии киллэрдэ. Онон олохтоохтор бары интэриэһиргиир ыйытыыларыгар чопчу, толору хоруйдары ылалларыгар эрэнэбит.
Хаптаҕайдар салгыы оскуола, кулууп, гараажтаах баһаарынай чаас дьиэтин саҥа тутууларын туруорустулар. Оскуола тутуутун өрөспүүбүлүкэ инбэстииссийэҕэ бырагырааматыгар үлэлэһэбит диэн Петр Иванович эттэ. Оскуола тутуутун дириэктэр Ирина Кычкинаттан саҕалаан тыл эппит дьон бары туруорустулар. Нэһилиэк инники кэскилэ оскуолаттан үүнэн-сайдан тахсар буоллаҕа. Онон нэһилиэнньэ туруорсуута сиэрдээх. Бырайыага оҥоһуллубут кулууп тутуутун боротокуолга киллэрэргэ этилиннэ.
Нэһилиэк бэтэрээннэрин сэбиэтин бэрэссэдээтэлэ Анастасия Кривошапкина тыыл бэтэрээннэригэр олорор усулобуйаларын тупсарыыга өрөмүөн үлэтигэр 30 тыһ.солк. көмө көрүллүбүтэ үрдээбэккэ турарынан, сыана хас эмэ төгүл бүк барбытынан, сууматын улаатыннарары, сэрии сылын оҕолоругар Кыайыы үбүлүөйүнэн биир бириэмэлээх 5 тыһ.солк. көмө олус кыратын, тыыл бэтэрээннэригэр, сэрии сылын оҕолоругар ый ахсын көмө көрүллэрин туруоруста.
Ити курдук, ситэриилээх былаас отчуотугар дьон-сэргэ тус кыһалҕатын, интэриэһин эрэ буолбакка, нэһилиэк бүттүүнүн долгутар үгүс ахсааннах ыйытыыларын кыайа-хото биэрэн толору хоруйдары ыллылар. Муоста тутуутунан сотору кэминэн өссө чопчу кэпсэтии тахсыа турдаҕа.
Нэһилиэк баһылыга Иван Зыков инники турар тыын суолталаах туруорсууларын кумааҕыга суруйан бөлөх салайааччытыгар туттарда.
Алена ДОКТОРОВА.
