Ахсынньы 10 күнүгэр Балыктаахха улуустааҕы инбэлииттэр дэкээдэлэрин чэрчитинэн Балыктаах, Төҥүлү, Тумул, Матта бөһүөлэктэрин доруобуйаларынан хааччахтаах дьоҥҥо аналлаах «Бар дьоннуун биир тэҥҥэ» инбэлииттэр дэкээдэлэрин түмүктүүр тэрээһинэ буолан ааста.
Тэрээһин кыттыылаахтарын «Арчы»түмсүү (сал. Надежда Рожина) алгыстаах арыылаах алаадьынан айах тутан көрүстүлэр. Тэрээһин үөрүүлээх чааһыгар «Мэҥэ нэһилиэгэ» тыа сирин түөлбэтин баһылыга Александр Куприянов эҕэрдэ тылын тиэртэ. Мэҥэ, Мөҥүрүөн, Төҥүлү, Тумул нэһилиэктэрин социальнай үлэһиттэрэ Мария Макарова, Ульяна Захарова, Клавдия Николаева, Мария Катакинова кэлбит дьонноругар истиҥ эҕэрдэлэрин тиэртилэр. Салгыы бэйэтин эҕэрдэ ырыатын бэлэх уунна Петр Дохунаев уонна тэрээһини бэрт сэргэхтик ыытан итии чэйдээх сандалы тула олорон мустубут ыалдьыттар ирэ-хоро кэпсэтэн, бэйэлэрин алгыс тылларын, эҕэрдэлэрин, ырыаларын анаатылар. Социальнай үлэһиттэр араас оонньуулары тэрийэн ыыппыттарыгар көхтөөхтүк кыттан оонньоон сэргэхсийдилэр уонна урукку кэмнээҕи, аныгы ырыаларга доҕуһуоллатан үҥкүүлээн астына сынньаннылар.
Түгэнинэн туһанан, Балыктаах «Эрэл» инбэлииттэр уопсастыбаларын туһунан кэпсээтэххэ — барыта 38 чилиэннээх. Парасковья Бродникова онус сылын салайар. Төһө да доруобуйаларынан хааччахтаах буоллаллар нэһилиэк олоҕор көхтөөхтүк кытталлар. Ол курдук, дэгиттэр талааннаах Ирина Афанасьева Майатааҕы түмэлгэ айар быыстапката туруоруллубута. Марфа Ноговицына — «Доруобуйа» кулууп салайааччыта, хоһоон айан улууска,өрөспүүбүлүкэҕэ үгүс ситиһиилээх, бу уопсастыба сүрүн сүбэһитэ, киэн туттар киһилэрэ. Альбина Борисова хабылыкка, хаамыскаҕа күрэххэ куруук кыттар, чуор куоластаах ырыаһыт, үҥкүүһүт.Татьяна Дьяконова улууска, өрөспүүбүлүкэҕэ ыытыллар бэстибээллэргэ ыллаан үгүстүк лауреат үрдүк аатын ылбыта. Елена Турантаева оһуокайга, ырыаҕа улууска инбэлииттэр уопсастыбаларын ыытар күрэстэригэр бириистээх миэстэлэри ылар. Анна Шишигина быйылгаттан үҥкүүлээн үгүс киһини соһутта,үөртэ. Анна Егоровна дуобакка бөһүөлэгин чиэһин элбэхтэ көмүскүүр, кэккэ ситиһиилэрдээх.
Петр Андросов сыл аайы ыытыллар култуура уонна успуорт эстэпиэтэтигэр, инбэлииттэр дэкээдэлэригэр саахымакка өрүүтүн ситиһиилээхтик кыттар. Биир тарбахха баттанар актыыбынай позициялаах киһилэрэ Матвей Попов 2012 сыллаахха Москваҕа гандболга, шоудауҥҥа хараҕа суохтар теннистэригэр үөрэнэн кэлбитэ. Өрөспүүбүлүкэҕэ дьиэ кэргэнинэн иккитэ кыттан «Спортивная семья» ааты, 3 истиэпэннээх диплом хаһаайыттарынан буолбуттара. Матвей Николаевич хара баттаһыытыгар, гандболга, сүүрүүгэ, мас тардыһыытыгар, хапсаҕайга улуус, өрөспүүбүлүкэ күрэхтэригэр барытыгар бириистээх миэстэлэргэ кыттар. Татьяна Цыденжапова сыл устата элбэх улуустааҕы, өрөспүүбүлүкэтээҕи күрэхтэргэ актыыбынайдык кыттар. Уопсастыба дэкээдэтигэр улуустааҕы бибилэтиэкэ ыыппыт викторинатыгар хамаанданан үһүс миэстэ буоллулар. Өрөспүүбүлүкэтээҕи көрбөттөр уопсастыбаларын бэстибээлигэр Мэҥэ Хаҥалас хамаандатыгар киирэн кыттан иккис миэстэҕэ тиксибиттэрэ. Татьяна Сергеевна саахыматчыт, «Уопсастыба тирэх киһитэ» диэн аакка тигистэ.
«Эрэллэр»ыытыллар бары тэрээһиннэргэ көхтөөхтүк кытталлар.
Муус устар 25 күнүгэр Павловскайга улуустааҕы инбэлииттэр бэстибээллэригэр кыттан Ирина Афанасьева уонна Парасковья Бродникова сололаан дипломант, Татьяна Цыденжапова хомуска оонньоон лауреат, сахалыы саламалаах үҥкүүлэрэ дипломант буолан үөрэн-көтөн кэлбиттэрэ.
Муус устар 27 күнүгэр Балыктаахтааҕы култуура киинигэр ыытыллыбыт «Үҥкүү кэрэ ыллыгынан» тэрээһиҥҥэ үҥкүүлээн,сайыны көрсүү Ньукуолун күнүгэр тэрээһиҥҥэ алаадьы астаан кэлэн кыттыыны ылан, сахалыы үҥкүүлэринэн музыкальнай эҕэрдэлэрин тиэрпиттэрэ. Бэс ыйыгар олохтоох дьаһалта транспорынан хааччыйан бары күргүөмүнэн «Күрүлүүргэ»баран дуоһуйа сынньанан, күүлэйдээн,умнуллубат кэрэ түгэннэрин хаартыскаҕа түһэрэн астынан кэлбиттэрэ.
Алтынньы ыйга улууска ыытыллыбыт «Көмүс күһүн бэлэхтээ» диэн куонкуруска ситиһиилээхтик кыттаннар Ньургуйаана Гоголева сэлээппэ киэргэтиитигэр 1 миэстэни ылбыта. Татьяна Цыденжапова карвиҥҥа 2 миэстэ буолан кыайыы үөрүүтүн билэн кэлбиттэрэ. Төннөн иһэн Төҥүлүгэ ИП»Борисов саҥа искибиэрин астына-дуоһуйа көрөн, хаартыскаҕа түспүттэрэ. Өссө Елена Турантаева «Саха» тэлэбиидэнньэтигэр интервью биэрбитэ.
Тыа хаһаайыстыбатын күнүгэр аналлаах тэрээһини китайскай үҥкүүлэринэн киэргэппиттэрэ.
Сэтинньи ыйга инбэлииттэр дэкээдэлэрин аһыллыытыгар Аллараа Бэстээххэ «Парус»киэҥ уораҕайыгар Улуустааҕы инбэлииттэр ыспартакыйаадаларыгар ситиһиилээхтик кыттыбыттара. Саҥа үөдүйбүт коронхол диэн оонньууга Парасковья Гаврильевна 3 миэстэни ылары ситистэ. Астына күрэхтэһэн,үгүс билэр дьоннорун көрсөн кэпсэтэн-сэргэхсийэн,бассейҥҥа дуоһуйа сөтүөлээн кэлбиттэрэ. Майаҕа «Дьол түһүлгэтигэр» ыытыллыбыт төгүрүк остуолга Парасковья Бродникова, Татьяна Цыденжапова кыттыыны ылбыттара. Салайааччылара Парасковья Гаврильевна Улуус баһылыгыттан Дмитрий Тихоновтан Махтал суругу тутан үөрүүлэрэ үрдээтэ.
«Эрэллэр»чилиэннэрэ Марфа Осипова, Февронья Ноговицына, Геннадий Афанасьев, Николай Ноговицын, Егор Шишигин, Ньургуйаана Гоголева уо.д.а. бары ыытыллар тэрээһиннэргэ көхтөөхтүк кытталлар. Түгэнинэн туһанан өрүү өйүүр-өйдүүр Мэҥэ нэһилиэгин дьаһалтатыгар барҕа махталларын тиэрдэллэр.
Мартя Захарова
