Бүгүн, алтынньы 18 күнүгэр, бүтэйдээхтэр биллиилээх биир дойдулаахпыт, СӨ норуодунай, РФ уонна СӨ үтүөлээх артыыһа, Таатта улууһун уонна Мэҥэ Хаҥалас оройуонун Бүтэйдээх нэһилиэгин Бочуоттаах гражданина Афанасий Дмитрьевич Афанасьев үбүлүөйдээх 60 сааһын туолла.
Кини 1963 с. алтынньы 18 күнүгэр Алексеевскай оройуон Ытык Күөл сэлиэнньэтигэр төрөөбүтэ. Оҕо сааһа аҕатын Дмитрий Петрович дойдутугар Бүтэйдээххэ ааспыта. 1971 с. оскуолаҕа киирбит оҕо үҥкүүһүт дьоҕурун үҥкүүһүт пионербаһаатайдар Альберт Петров, Людмила Заровняева, кулууп худруга Александра Константинова (Винокурова) үҥкүүлэтэн, үөрэтэн таһаарбыттар.
Улахан үҥкүүһүт биһигиттэн үүнэн тахсыбытынан киэн туттабыт. Ааспыт сайын куоракка буолбут үбүлүөйгэ Афанасий учуутала Людмила Ивановналыын туох да бэлэмэ суох тахсан үҥкүүгэ эргийбиттэрэ көрүөххэ да, саныахха да астык этэ. Мин, Афоняттан икки сыл аҕа киһи, кырачаан уол булчут буолан табалардаах үҥкүүлээбитин билиҥҥэ дылы өйдүүбүн. Бэйэтэ кэпсээбитинэн, кини ити үҥкүүтүнэн култуура уонна успуорт эстэпиэтэтигэр лауреат буолбут. Бу кини кырачаан үҥкүүһүт сыанаҕа маҥнайгы кыайыыта этэ.
Талаана Ытык Күөлгэ үөрэнэригэр Августина Клакинова салайар «Дружба» ансаамбылыгар дьарыктанан үҥкүүлүүрүгэр тахсыбыта. Талааннаах уол талыллан, Саха музыкальнай тыйаатырыгар балет устуудьуйатыгар, Ленинград куорат “Ленконцерт” айар мастарыскыайыгар үөрэнэн чочуллубута, аата-суола биллэн барбыта. 1983-1985 сс. Забайкальеҕа танковай полкаҕа сулууспалаан сержант званиелаах эргиллибитэ. Гарнизон хамандыырдара саллааттара 4 ыйынан Саха сирин үҥкүүтүн судаарыстыбаннай ансаамбылын кытары гастролга тиийэн кэлбитигэр соһуйа үөрбүттэрэ.
Ансаамбыл састаабыгар 1986 с. Москваҕа буолбут «Игры Доброй воли» аһыллыытыгар үҥкүүлээн баран Москватааҕы култуура судаарыстыбаннай институгар үөрэххэ киирэн 4 сыл уһуйуллубута. Москваттан аныгы үҥкүүнү баһылаан кэлбит эдэр уол филормония иһинэн үлэлиир «Шоу модерн Дэнс» эстраднай бөлөххө балетмейстардаан, саха үҥкүүтүгэр саҥа сүүрээннэри киллэрсибитэ. Ол эрээри улахан сыанаҕа тардыстар улахан үҥкүүһүт СӨ Национальнай үҥкүү ансаамбыла буолбут тыйаатырыгар букатыннаахтык киирэн үҥкүүлээн барбыта, элбэх оруоллары арыйбыта. Аҥардас 5 сольнай айар биэчэрдэри тэрийбитэ элбэҕи этэр: «Преклоняюсь перед танцем» (1994 с.), «Отражение любви» (1995 с.), «Король танца» (2004 с.), «Жизнь танцем» (2008 с.), «Бег за временем» (2013 с.).
Арассыыйа чөмпүйэнээтигэр Лена Сергеевалын миэстэлэһэн баран «Мистер Ламбада» диэн норуокка бастакы биллэр аата кэлбитэ. Афанасий Афанасьев өрөспүүбүлүкэ бары улуустарынан, Арассыыйа араас куораттарынан, Аан дойду элбэх судаарыстыбаларынан үҥкүүлээн ытыс тыаһын ылан, Саха сирин үҥкүүтүн номоҕо, үҥкүү хоруола буолар. Арктическай култуура институтугар преподаватель быһыытынан саха ыччатыгар элбэҕи биэрбитэ. Сааһырдар даҕаны Афанасий Дмитрьевич үҥкүүттэн тэйбэккэ үлүһүйэ үлэлии сылдьар. Араас көлүөнэ дьону үҥкүүгэ үөрэтэр, оскуолаларга үҥкүү баалларын ыытар. Үйэтин тухары үлэлээбит тыйаатырыгар улахан сүбэһит, настаабынньык.
Дойдутугар Мэҥэ Хаҥаласка, Бүтэйдээххэ улахан көмөлөөх, күүтэр киһибит. Оскуолабыт, кулууппут, нэһилиэкпит мецената. Көрдөстүҥ да көмөҕө кэлэр эрэллээх киһибит. Киһи быһыытынан мааныта барыбытыгар биһирэтэр. Үбүлүөйдээх ыһыахпыт, оскуолабыт үбүлүөйэ кини кыттыылаах ааспыта кэпсээҥҥэ сылдьар.
Күндү киэн туттар киһибит, Саха сирин үҥкүүтүн хоруола Афанасий Дмитрьевич!
60 сааскын туолбут бэлиэ күҥҥүнэн дойдуҥ дьоно долгуйа эҕэрдэлиибит! Дьоһун былааннарыҥ олоххо киирдиннэр, доруобуйаны, дьолу, өссө да кынаттаах үҥкүүлэри баҕарабыт!
Константин РОДИОНОВ.
