Клавдия Дмитриеваҕа анаммыт ‒ «Умнуллубат ааттар»

Улууспутугар үөрэҕирии 150 сылынан олоҕун оҕону иитиигэ-үөрэтиигэ анаабыт педагогическеай үлэ бэтэрээнэ, Ходоро нэһилиэгин Бочуоттаах гражданина Клавдия Николаевна Дмитриева төрөөбүтэ 90 сылыгар аналлаах «Умнуллубат ааттар» диэн бэрт сэргэх тэрээһин буолан ааста.

К.Н.Дмитриева 1934 с. ахсынньы 22 күнүгэр Ходороҕо Ольга Егоровна, Николай Федорович Дмитриевтэр холкуостаах дьиэ кэргэнигэр үһүс оҕонон Күн сирин көрбүт. Оҕо эрдэҕиттэн дьонугар көмөлөһөн холкуос үлэтигэр эриллэн улааппыт. 1944 с. Ходоро начаалынай кылааһыгар үөрэнэ киирбит, 4 кылааһы бүтэрэн Майа орто оскуолатыгар интэринээккэ олорон үөрэнэр. Успуорка сыстан хайыһарынан күүстээхтик дьарыктанан, бириистээх миэстэлэри ылаттыыр, оскуола бастыҥ спортсмена буолар. 1955 с. СГУ саҥа аһыллыбыт саха тылын уонна литературатын салаатыгар үөрэнэ киирэр. Үөрэнэр кэмигэр хайыһардыырын тохтоппокко утумнаахтык дьарыктанар, ситиһиилэнэр.

Үөрэҕин бүтэрэн Сунтаар оройуонугар Бордоҥ 8 кылаастаах оскуолатыҥар ананан үлэлии барар. Манна олоҕун аргыһын Петров Егор Николаевиһи көрсөн ыал буолаллар. 1962 с. дойдутугар төннөн кэлэн Бөкөҕө, Балыктаахха, Төхтүргэ, онтон төрөөбүт Чүүйэтигэр кэлэн саха тылын уонна литературатын учууталынан таьаарыылаахтык үлэлиир. Кини уруогун үөрэтэр оҕолоро бырааһынньык курдук кэтэһэллэрэ, өйдөнүмтүө гына үөрэтэрэ, бастаан бэйэтэ кэпсээни быһа тардан ааҕара, ол кэннэ ис хоһоонун суруйтарара, дорҕоонноохтук аахтарара. Ити оҕо дикцията сайдарыгар уонна сатаан доргуччу, иннибэккэ ааҕарыгар олус туһалааҕа.

Клавдия Николаевна уруогар өрүү уу чуумпу буолара, кэпсээн-ипсээн бардаҕына, кини кэпсии олорор уобараһыгар киирэн хааларбыт. Үөрэнээччилэрэ үгүстэрэ кини суолун салҕаан учууталынан өрөспүүбүлүкэ араас муннуктарыгар таһаарыылаахтык үлэлии-хамсыы сылдьаллар. Кини элбэх ыччаты саха тылын баайын баһылыырга, ийэ тылбытын ыраастык саҥарарга, сахалыы тыыҥҥа ииппит биир бастыҥ учууталбыт буолар.

Бэйэтэ талааннаах этэ, сценка суруйара, бэркэ оонньуура, моҥолог ааҕара. Кини уобараһа биһиги өйбүтүгэр дириҥник иҥэн, итинтэн сиэттэрэн хоһоон, кэпсээн суруйар, сценкаҕа оонньуур буолбуппут саарбаҕа суох. Онон учууталбытыгар махталбыт, тапталбыт муҥура суох. Билиҥҥи олохпутугар сахабыт тыла чөл буоларыгар маннык учууталлар элбии тураллара буоллар, сахабыт тыла өссө сайдыа, симэлийиэ суоҕа этэ.

Үөрүүлээх тэрээһиҥҥэ СӨ үөрэҕириитин туйгуна, Мэҥэ Хаҥалас улууһун, Майа сэлиэнньэтин Бочуоттаах гражданина, кыраайы үөрэтээччи Софья Дмитриева, СӨ үөрэҕириитин туйгуна, Майа сэлиэнньэтин Бочуоттаах гражданина, алгысчыт Анна Климентова, бииргэ төрөөбүт балта, СӨ култууратын туйгуна, библиотека ситимин бэтэрээнэ Елена Григорьева, бииргэ алтыһан үлэлээбит кэллиэгэтэ, Ходоро нэһилиэгин Бочуоттаах гражданина, СӨ  үөрэҕириитин Бочуоттаах бэтэрээнэ Татьяна Бурнашева, үөрэнээччилэрэ, оҕолоро, сиэннэрэ, олохтоохтор, оскуола үөрэнээччилэрэ кыттыыны ыллылар.

Бу күн учууталбытын ахтан-санаан аастыбыт, суруйбут хоһооннорун үөрэппит үөрэнээччилэрэ, Чүүйэ ыччаттара доргуччу аахтылар. Хоһоону, үгэни, монологу ааҕыыга  ааҕыытыгар оҕолорго, улахан дьоҥҥо онлайн куонкурус биллэриллибитэ. Ол түмүгүн оҕолоро билиьиннэрдилэр. Кыттааччы да элбэх. Оҕолорго Петр Тобуруокап «Танюша туһунан» хоһоону ааҕан 6 кылаас үөрэнээччитэ Ариана Нестерова кыайыылаах үрдүк аат ылла. Улахан дьоҥҥо Малгина монологун ааҕан Евдокия Исакова бастакы, бэйэтин хоһоонунан кыттан Вера Аргунова иккис, Түптүр Хара монологунан Дария Еремеева үһүс миэстэлэри ылан оҕолоро туруорбут сыаналаах бириистэринэн наҕараадаланныбыт. Тэрээһини кулууп исписэлииһэ Галина Константинова салайан ыытта.

Евдокия Исакова. Чүүйэ